Bazen hiç ummadık anda bir durumla karşılaşırsın, ya da empati gücün yüksekse karşılaşmana da gerek yok, değer verdiğin bir dostunu dinlerken de onun boğazını defalarca düğümlemiş bağcığa sen de ortak olursun. Bir küçük ilmik atılır boğazına senin de…
Adem elmana bir kaç çivi saplanmıştır
Su içmek istersin o küçük acı geçsin diye su içerken de hafif bi acı hissedersin.
Hemen geçsin istersin, bitsin istersin. Neyse o sorun çözmek istersin kudretin yettiğince. O an çözülmez belki ama onun ilacı da zamandır. Zaman çözecektir o küçük ilmiği. Sorunu çözer mi zaman? Bilemem, bilemezsin, bilemez. Düşünmediğin sürece belki de orada kalır ama seni rahatsız etmez. Aklına gelirse de ben buradayım diye çıkıverir.
Bildin değil mi şimdi o hali? Ha işte sen neyin stresine giriyorsan, neyin kararsızlığını yaşıyorsan, ya da yaşatıyorsan kafanda, kafanın içindeki beynin de kararsızlık yaşatıyor boğazındaki küçük kapakçığa ; GLOTİS’ e.
Glotis in seninle benzer olan kararsızlığı, ya da senden dolayı yaşadığı kararsızlığı öğrendim, paylaşıyorum:
Yutkunma sırasında lokmanın soluk borusuna kaçmaması için “nefes borusunun ağzı” veya “gırtlak dili” olarak isimlendirebileceğimiz glotis, nefes borusunu kapatır ve lokmanın yemek borusundan devam etmesini sağlar.
Normalde glotisimiz gün boyunca açılıp kapanır. Gün boyunca her yutkunduğumuzda yemek borusundan soluk borusuna parça, nefes aldığımızda ise soluk borusundan yemek borusuna hava kaçmamasını sağlar. Ancak biz bunu pek hissetmeyiz. Eğer hissetseydik; muhtemelen sürekli boğazımızda bir yumru hissi olurdu ve günlük yaşamda oldukça rahatsız edici olurdu.
Üzüldüğümüzde içten gelen ağlama ihtiyacı ve ağlamayı gerektiren durumlar çoğu zaman “kaç veya savaş” tepkisinin tetiklendiği durumlarla aynı olduğu için, otonom sinir sistemi ağlama sırasında vücuda daha fazla oksijen göndermeye çalışır. Bunun için, daha fazla nefes almamız gerekir. Bu nedenle otonom sinir sistemi, glotise “olabildiğince uzun süre açık kal” talimatı verir. Buna bağlı olarak daha ağır nefes almaya başlarsınız: Glotis ne kadar uzun süre açık kalırsa, vücudumuza da dışarıdan o kadar çok hava girer.
Ancak ağlama sırasında olan tek şey bu değildir. Gözyaşı kanallarının sinüslerimize yakın olmasından dolayı, ağladığımız zaman mukus seviyesi artar ve sümüklenme başlar. Bu mukustan kurtulmanın en kolay yolu, yutkunmaktır. Bir yandan daha fazla oksijen almak için derin nefesler alırken, bir yandan da mukus artışından dolayı yutkunmaya çalışırız. Bir yandan glotis açık kalmaya çalışırken, bir yandan da biz yutkunmak zorunda hissedince, boğaz kaslarında bir zıtlık oluşur. Bunu biz şişkinlik hissi olarak deneyimleriz. İşte bu hisse “yumru hissi”, “gırtlakta sabit kütle hissi” veya “boğaz düğümlenmesi” (globus sensation, Globus Hystericus) denir.
Bu his, stresli durumlarda hemen herkes tarafından hissedilebilir. Belli bir süre sonra bu his kaybolur ve glotis, eskisi gibi, normal bir şekilde çalışmaya döner.
Bu gibi durum ile karşılaşırsanız tavsiye de bırakıyorum;
- Derin nefes alın Öncelikle kasları gevşetmek ve boğaz bölgesindeki gerginliği azaltmak için yavaş, derin nefesler alın.
- Gevşeme teknikleri: Derin nefes alma egzersizleri, meditasyon veya farkındalık uygulamaları gibi rahatlama tekniklerine katılmak da faydalı olabilir.
- Arkadaş arayın: Bazı durumlarda güvendiğiniz bir arkadaşınızla veya aile üyenizle konuşarak duygusal destek arayın. Bir terapist aynı zamanda bu duyguya katkıda bulunabilecek altta yatan duyguların ele alınmasına da yardımcı olabilir.
Bu konuda seçici ve akıllı olmalısınız. Zira, Benjamin Franklin’ in dediği gibi, İnsanlar sığ yerini gördükleri dereyi kolay geçerler.
Ama ne olursa olsun, kendinize iyi bakın…
Sevgiyle,
MKabasakal
———————
Kaynaklar:
Ç. E. Bakırcı, et al. Boğazda Yumru ve Düğümlenme: Üzüldüğümüzde veya Ağladığımızda Boğazımız Neden Ağrıyor?. (30 Kasım 2019). Alındığı Tarih: 10 Haziran 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/8079
https://www.sciencefocus.com/the-human-body/lump-throat-cry
https://www.painscience.com/articles/lump-in-the-throat.php
Photo by engin akyurt on Unsplash