Bir sepet dolusu yengeç düşünün. İçlerinden biri yukarı tırmanmaya çalışır. Diğerleri ise onu geri çeker. İşte bu, “Yengeç Sepeti Sendromu” olarak bilinen psikolojik davranışın en sade tanımıdır.
İnsanlar arasında da böyledir. Biri fark yaratmaya, yükseğe çıkmaya çalıştığında; çevresindekiler onun yükselişini izlemek yerine, onu aşağı çekmeye başlar. Kimi alay eder, kimi küçümser, kimi sessizce içerler.
⸻
🧠 Bu Davranışın Beyindeki Kaynağı Ne?
Kıskançlık bir duygudur; ama kaynağı kıyaslamadır. İnsan beyni sosyal canlılığımızın sonucu olarak sürekli kendini başkalarıyla karşılaştırır.
Bir başkasının başarısı, çoğu kişide kendi yetersizlik duygusunu tetikler. Bu da rahatsızlık, öfke ve küçümseme davranışı olarak dışa vurulur.
Bu durumun temelinde çoğu zaman benlik tehdidi yatar:
“Eğer o başarılıysa, ben başarısızım demektir.”
Oysa bu yanlış bir inançtır. Çünkü başarı bir yarış değil, bir yolculuktur.
⸻
✊ Gün ışığına doğru tırmanmak isteyen yengeç isen;
• Hedefine odaklan. Çevredeki homurtular, senin yönünü belirlememeli.
• Enerjini savunmaya değil, üretmeye ver.
• Kendi hikâyeni anlat. Başarı, çoğu zaman görünmeyen bir emeğin ürünüdür.
• Yalnız hissettiğinde destek aramaktan çekinme. Sessizce seni alkışlayanlar da var.
eğer bir hayalperest, vizyoner, kendiniz için daha iyi bir şey arayan biriyseniz, o zaman yukarı doğru sürünmeye başlayın
⸻
Olumsuz ve küçük fikirli insanlar; Kendi hayatlarının sahipliğini veya sorumluluğunu almak istemeyen insanlardan oluşurlar. Bunun yerine, şikayet ederken rahatlık bulurlar – bu onlara hayali bir rahatlama duygusu getirir.
💬 Sepetteki yengeç isen;
Kıskançlık insani bir duygudur, ama içinde kalırsan seni zehirler.
• Birinin başarısını küçümsemek yerine, “Nasıl yaptı?” diye sor.
• İçinde öfke yerine merak uyandır.
• Unutma: Onun ışığı senin gölgene sebep olmuyor.
Karşılaştırmayı bırak.
Başkalarını yargılamayın, bunun yerine onların ışığını ilham kaynağı olarak görün.
Hayatta istediğiniz şey için tekrar tekrar harekete geçin.
Herkesin sepetin içinde kalması eşitlik değildir.
Gerçek eşitlik, isteyenin yukarı çıkmasına engel olmamaktır.
Peki sen, biri yukarı tırmanırken ne yapıyorsun?
Aşağı mı çekiyorsun, yoksa destek mi veriyorsun?
Sevgiyle…
Besin Kaynaklarım 🥕:
https://www.omaritani.com/blog/the-crab-mentality
https://open.spotify.com/episode/0XE6lNXLB1yDPtzKU1h3sJ?si=ab377b3e15474d2a